MOBBİNG (PSİKOLOJİK TACİZ) NEDİR?

MOBBİNG (PSİKOLOJİK TACİZ) NEDİR?

İş hayatının gün geçtikçe rekabetçi ve stresli bir hâl almasıyla birlikte, çalışanların maruz kaldığı zorluklar da artıyor. Bu zorluklardan biri de “mobbing” yani psikolojik taciz olarak adlandırılan olgu. Mobbing, sadece iş yerinde değil, insan ilişkilerinin her alanında kendini gösterebilen bir sorun. Ancak en sık karşılaşılan durumlar genellikle iş ortamında yaşanıyor.

MOBBİNG NEDİR?

Mobbing, basitçe ifade etmek gerekirse, bir kişi veya bir grup tarafından hedef alınan kişiye karşı sistematik bir şekildepsikolojik taciz uygulama durumunu ifade eder. Bu, sürekli tehdit etme, aşağılama, dışlama, dedikodu yapma, itibarsızlaştırma gibi eylemlerle gerçekleşebilir. Mobbingin temelinde güç dengesizliği yatar. Mobbing uygulayanlar genellikle bir pozisyon veya statü avantajına sahipken, mağdurlar genellikle daha zayıf konumda olan kişilerdir.

MOBBİNG BELİRTİLERİ

Mobbingin belirtileri hem davranışsal hem de fizyolojik olabilir. Mağdur, sürekli tartışma ortamının içine çekilir, olumsuz eleştirilere maruz kalır, görev yeri sürekli değiştirilir ve dışlanabilir. Psikolojik açıdan ise, kaygı, stres, korku, tükenmişlik sendromu gibi belirtiler ortaya çıkabilir. İş motivasyonu düşebilir, kişi iş yerinde kendine güvenememeye başlayabilir ve hatta depresyona girebilir.

MOBBİNGİN İSPATLANMASI VE ÖNLENMESİ

Mobbing mağdurları, yaşadıkları olayları tarih belirterek not almalı ve bu belgeleri saklamalıdır. İletişim kayıtları, e-mailler, mesajlar gibi kanıtlar mobbingin varlığını ispatlamada yardımcı olabilir. Ayrıca, uzman bir psikolog veya psikiyatristten alınacak rapor, mobbingin etkilerini belgelemek için önemlidir.

Önlemek için ise, iş yerlerinde açık ve saygılı iletişim kültürünün benimsenmesi, çalışanların haklarının ve güvenliğinin korunması gereklidir. Mobbingin kurumsal politikalara aykırı olduğu belirtilmeli ve çalışanlara bu konuda eğitim verilmelidir. Aynı zamanda, mobbingin ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda farkındalık yaratılması da oldukça önemlidir.

Sonuç olarak, mobbing, iş hayatının göz ardı edilmemesi gereken bir gerçeği olarak karşımıza çıkıyor. İş yerinde insanların birbirine saygı ve anlayışla yaklaşması, olumsuz davranışların önlenmesinde önemli bir rol oynar. Mobbingin yarattığı olumsuz etkilerin farkına vararak, iş yerlerinde daha adil, destekleyici ve güvenli bir çalışma ortamının oluşturulması hepimizin sorumluluğundadır.

MOBBİNG’İN İŞ KANUNUNDAKİ YERİ NEDİR?

Türk hukuk sisteminde mobbingin yerine dair temel düzenlemeler Türk Borçlar Kanunu’nda bulunmaktadır. İşçi ile işveren arasındaki ilişkide iyi niyetin önemi vurgulanırken, işçinin kişiliğinin korunması gerektiği belirtilir. İşverenin, işçiye saygı göstermek, güvenli ve konforlu bir çalışma ortamı sağlamak gibi yükümlülükleri bulunmaktadır. İşveren bu yükümlülüklere uymadığında sözleşmeye aykırılıktan sorumlu tutulabilir.

Türk Medeni Kanunu’nda yer alan dürüst davranma ilkesi, kişilik haklarına saldırıya uğranması durumunda korunma hakkını vurgular. İş Kanunu ise psikolojik şiddeti direkt olarak ele almasa da eşit davranma ilkesi altında dil, din, ırk, mezhep ayrımı yapmanın yasak olduğunu belirtir. Çalışma koşullarında değişiklik ve sözleşme fesih hükümleri, işverenin çalışanları bilgilendirmesi ve esaslı değişikliklerde çalışanın onayını alması gerektiğini vurgular.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ise işçilerin ve işverenlerin sağlık ve güvenliği sağlamakla yükümlü olduğunu belirtir. İşverenlerin işçileri için konforlu, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sağlaması, işçilerin uygun çalışma saatleriyle çalışmalarını temin etmeleri gerekmektedir.

Mobbing, sadece işçilerin ruhsal sağlığını etkilemekle kalmaz, aynı zamanda iş verimini, çalışan motivasyonunu ve işyeri kültürünü de olumsuz yönde etkiler. İşverenlerin ve çalışanların, mobbingin ciddiyetinin farkına varması, bu konuda eğitimler alması ve iş yerlerinde sağlıklı iletişim kültürünün benimsenmesi büyük önem taşır.

Sonuç olarak, mobbing konusu hukuk düzenlemeleriyle desteklenen bir sorundur. İş Kanunu’nun genel prensipleri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun öngördüğü yükümlülükler, iş yerlerinin psikolojik tacize karşı daha duyarlı bir yaklaşım benimsemesine katkı sağlayacaktır. Bu sayede çalışan hakları daha iyi korunabilir ve iş yerlerinde daha sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturulabilir.

Ayrıca SGK ÇIKIŞ KODU 25 NEDİR? konulu yazımızı da okuyabilirsiniz.