SUÇ NİTELİĞİNDE OLMAYAN HUKUKA AYKIRI EYLEMLER VE FARKLI HUKUKİ YAPTIRIMLAR
SUÇ NİTELİĞİNDE OLMAYAN HUKUKA AYKIRI EYLEMLER VE FARKLI HUKUKİ YAPTIRIMLAR
Hukuki sistemler, toplumda düzeni ve adaleti sağlamak amacıyla çeşitli yasal düzenlemeler içerir. Bu düzenlemeler, suç niteliğinde olanlar ve olmayanlar olarak iki ana grupta sınıflandırılabilir. Suç niteliğinde olmayan hukuka aykırı eylemler, suç olarak değerlendirilmeyen ancak hukuki sonuçları olan davranışları ifade eder. Bu eylemler, genellikle mülkiyet hukuku, idari hukuk ve haksız fiiller gibi farklı hukuk alanlarında görülmektedir.
Öncelikle, suç niteliğinde olmayan hukuka aykırı eylemlerin belirlenmesi için yaptırımın ceza veya güvenlik tedbiri olup olmadığına bakmak önemlidir. Eğer bir eylem için yaptırım ceza veya güvenlik tedbiri şeklinde öngörülmüşse, bu durumda söz konusu eylem suç olarak değerlendirilir. Ancak yaptırım tazminat, eski hale getirme gibi hukuki yaptırımlar olarak belirlenmişse, bu tür eylemler suç niteliği taşımayan hukuka aykırı eylemler olarak değerlendirilir.
Suç ve haksız eylemler, genellikle birbirine karıştırılan iki farklı hukuki kavramdır. Suçlar, ceza yasalarında tanımlanmış ve cezalandırılmış eylemlerdir. Bir kişinin suçlu sayılabilmesi için kasten veya taksirle suçun tanımına uyan bir davranışı gerçekleştirmiş olması gerekmektedir. Suçlar, genellikle devlete karşı işlenen eylemleri kapsar ve mahkemelerce yargılanarak cezalandırılır. Örneğin, hırsızlık, cinayet, ya da dolandırıcılık gibi suçlar bu kategoriye girer.
Diğer yandan, haksız eylem yalnızca bir sözleşmenin tarafına değil herkese karşı uyulması gereken bir hukuksal yükümlülüğün ihlalidir. Örneğin, bir kimsenin evinin kapısına zarar vermek haksız eylem olarak değerlendirilebilir. Haksız eylemler, daha çok mülkiyet hukuku veya haksız fiiller hukuku kapsamında ele alınır ve zarar gören kişilerin tazminat talepleriyle çözümlenir.
Her haksız eylem suç oluşturmadığı gibi her suç da haksız eylem oluşturmamaktadır. Örneğin, silahlı terör örgütü suçu her ne kadar suçsa da haksız fiil değildir. Çünkü haksız fiil, zararın meydana gelmesini gerektirirken, suçlar hem zarar hem de tehlike suçları olarak ikiye ayrılabilir. Tehlike suçları, zarar olmaksızın sadece potansiyel bir tehlikenin varlığıyla suç oluşturabilir.
Suçlarda ve haksız eylemlerde yasallık unsuru farklılık gösterir. Suçlar için yasallık unsuru, ceza yasasında belirtilen eylemlerin suç olarak kabul edilmesidir. Yasallık ilkesine göre, bir eylemin suç sayılması için önceden yasada açıkça belirtilmiş olması gereklidir. Haksız eylemlerde ise yasallık unsuru aranmaz ve hukuka aykırı bir davranışın varlığı tespit edilerek tazminat veya benzeri hukuki yaptırımlar uygulanabilir.
Sonuç olarak, suç niteliğinde olmayan hukuka aykırı eylemler, suçlarla karıştırılmamalı ve ayrı bir hukuki kavram olarak ele alınmalıdır. Suçlar, ceza yasalarında tanımlanan ve cezalandırılan eylemlerken, haksız eylemler daha çok zararın giderilmesini ve tazminatın belirlenmesini amaçlar. Yasal düzenlemeler ve hukuk sistemi, bu farklı türdeki eylemlerin adaletli bir şekilde ele alınmasını sağlamak için önemlidir.
Eskişehir’de faaliyet gösteren Avukat Hilal Türkoğlu Hukuk Büromuz, ceza hukuku alanında Eskişehir ceza avukatı olarak hizmet vermektedir.
Eskişehir ceza avukatı olarak yazmış olduğumuz CEZA HUKUKU SİSTEMİ NEDİR VE NASIL İŞLER?konulu makaleyi de sitemizden okuyabilirsiniz.
