EYT İÇİN ÇÖZÜM HİZMET TESPİT DAVASI
HİZMET TESPİT DAVASI NEDİR?
Hizmet Tespit Davası, işçilerin sigortasız çalıştığı, sigorta primlerinin eksik ödendiği veya hiç ödenmediği dönemleri sigortalı hale getirmek için açtıkları bir davadır. Bu davanın davacısı, sigortalının kendisi veya mirasçıları olabilir. Davalı ise işverendir ve mahkeme re’sen SGK’yı davadan haberdar edecektir. Bu ihbarla SGK hizmet tespit davası dosyasına fer’i müdahil olarak katılacaktır.
Hizmet tespit davası, Anayasal bir hak olan sosyal güvenlik hakkına ilişkin olduğundan kamu düzenini ilgilendiren bir davadır. Bu dava, SGK’ya işçinin sigortalılığının bildirilmemesi, SGK’ya hizmet süresinin eksik bildirilmesi, işten ayrılmamasına rağmen işe giriş çıkış yapmış gibi gösterilmesi, SGK girişlerinin geç yaptırılması veya sigortasının hiç yaptırılmamış olması gibi durumlarda işverene karşı açılan bir davadır.
Hizmet tespit davası, hak düşürücü süreye tabi bir davadır. Bu nedenle, hizmet tespit davası zamanaşımı süresi değil, 5 yıllık hak düşürücü süre göz önüne alınır. İşçinin işten ayrıldığı tarihten itibaren 5 yıllık hak düşürücü sürenin başlangıcıdır. İşçinin ölümü halinde mirasçıları, ölüm tarihinden itibaren 5 yıllık süre içerisinde hizmet tespit davası açabilecektir. 5 yıllık sürenin geçmesi halinde artık hizmet davası açılamayacaktır.
Ancak bazı durumlarda, hizmet tespit davası zamanaşımı istisnaları mevcuttur. İşçinin çalışması tahkikat raporları veya müfettiş tespit tutanakları ile tespit edilmişse, işveren işçisinden sigorta primini kestiğini imzalı ücret tediye bordrosunda göstermişse, ancak buna rağmen işçinin sigorta primini Kuruma yatırmamışsa veya Sosyal Güvenlik Kurumuna çalışanın bordrosu ve primi intikal ettirilmemesine rağmen işe giriş bildirgesi Kuruma iletilmişse, çalışan sigortalı durumda iken memurluğa geçiş yaparsa veya asgari işçilik incelemesi neticesinde işverenden sigortalının primleri Kurumca icra yoluyla tahsil edilmişse, bu istisnalardan biri varsa, hizmet tespit davası açılabilecektir.
EYT VE HİZMET TESPİT DAVASI
EYT ve hizmet tespit davası son yıllarda oldukça önemli hale gelmiştir. Hizmet tespit davasının amacı, sigortasız çalışılan dönemleri sigortalı hale getirmektir. Sigortalılık süresi ve prim gün sayısı, emeklilikte yaşa takılanlar için önemli kriterler arasında yer almaktadır.
EYT düzenlemelerinde, yaşlılık ve malullük maaşı için ilk işe giriş tarihi büyük önem taşır. Bu nedenle, EYT için hizmet tespit davası açmak gerekebilir. Hizmet tespit davası, işçinin sigortasız çalıştığı dönemleri sigortalı hale getirmeyi amaçlar.
Hizmet tespit davası, iş mahkemelerinde görülen bir davadır. Davacı sıfatıyla işçi, davalı sıfatıyla işveren karşısında yer alır. SGK, bu davada davalı değildir. Ancak mahkemece ihbar edilmesi halinde feri müdahil olabilir.
Hizmet tespit davası, işçinin prim gün sayısını artırabilir. Ancak işçinin hizmet başlangıç tarihinin 08.09.1999 tarihinden önce olması gerekmektedir. Eğer işveren, işçinin hizmet başlangıç tarihini Kuruma daha geç bildirmişse, işçi EYT düzenlemesinden faydalanamaz. Bu gibi durumlarda hizmet tespit davası büyük önem kazanır. Çünkü hizmet tespit davası, 1 günlük geriye dönük çalışma tespitlerinde dahi açılabilir.
EYT için hizmet tespiti için mutlaka bir dava açılması gerekmektedir. İşverenin Kuruma yapacağı bir bildirim ile işçinin işe başlama tarihleri veya prim ödeme gün sayılarında herhangi bir değişiklik yapılması mümkün değildir. İşçi, işten ayrıldığı tarihten itibaren 5 yıllık bir sürede işverene karşı hizmet tespitine ilişkin bir dilekçe ile İş Mahkemelerinde dava açabilir.
Ayrıca “Kamu Davası Nedir?” konulu makalemizi de okuyabilirsiniz.
