HAKKI OLMAYAN YERE TECAVÜZ SUÇU (TCK MADDE 154)

Türk Ceza Kanunu’nun 154. maddesi, “hakkı olmayan yere tecavüz” suçunu düzenler. Bu madde, kişilerin taşınmaz mallar üzerindeki mülkiyet ve zilyetlik (fiili hakimiyet) haklarını korumayı amaçlar. Özellikle taşınmaz mülkiyetiyle ilgili uyuşmazlıkların hukuki zeminde çözülmesi yerine, güç kullanarak veya hukuk dışı yollarla mülkiyet hakkına saldırıda bulunan kişilerin cezalandırılmasını sağlar.

HAKKI OLMAYAN YERE TECAVÜZ SUÇUNUN TANIMI

Hakkı olmayan yere tecavüz suçu, bir kimsenin hukuki bir dayanağı olmadan başkasına ait bir taşınmaza müdahale etmesi veya taşınmazın kullanım hakkını ihlal etmesi durumunda işlenir. Bu suçun amacı, mülkiyet ve zilyetlik haklarının korunmasıdır. Başka bir deyişle, bu madde taşınmaz üzerindeki fiili hakimiyetin gasp edilmesine karşı bir koruma sağlar.

Türk Ceza Kanunu’nun 154. maddesine göre:

Başkasına ait bir taşınmaza hukuka aykırı olarak girmek,
Taşınmazı hukuka aykırı olarak kullanmak veya başkasının kullanımını engellemek,
Başkasının taşınmazına zarar vermek, fiilleri bu suç kapsamında değerlendirilmektedir.

SUÇUN UNSURLARI

Fail: Hakkı olmayan yere tecavüz suçunu işleyen fail, herhangi bir kişi olabilir. Fail, taşınmaz üzerinde mülkiyet hakkı olmayan ya da o taşınmazı hukuken kullanma hakkına sahip olmayan kişidir. Bu kişi, taşınmaz mal sahibinin izni olmadan ya da herhangi bir hukuki gerekçeye dayanmaksızın başkasının taşınmazına müdahalede bulunan kimsedir.
Mağdur: Mağdur, taşınmaz malın yasal maliki veya o taşınmaz üzerinde zilyetlik hakkına sahip olan kişidir. Mülkiyet hakkı olan kişiler dışında, kiracı gibi taşınmazı meşru bir şekilde kullanan kişiler de mağdur olabilir.
Fiil (Hareket): Hakkı olmayan yere tecavüz suçu çeşitli şekillerde işlenebilir:

Taşınmaza hukuka aykırı olarak girmek: Kişinin bir taşınmaza izinsiz olarak girmesi, bu suçun en tipik örneğidir. Örneğin, bir arazinin sahibinin rızası olmadan araziye girilmesi bu duruma örnektir.
Taşınmazın kullanımını engellemek: Başkasının mülkiyetinde olan taşınmazı meşru sahiplerinin kullanımını engelleyecek şekilde davranmak bu suça dahildir. Örneğin, birinin tarlasına girip tarım yapmasını engellemek, bir apartman girişini kapatarak sakinlerin giriş-çıkışını kısıtlamak bu kapsamda sayılabilir.
Taşınmaza zarar vermek: Hakkı olmayan yere tecavüz suçunda, taşınmaza zarar vermek fiili de cezalandırılmaktadır. Örneğin, bir araziye izinsiz girip ekili ürünlere zarar vermek, taşınmaz üzerinde inşa edilmiş yapılara zarar vermek bu fiillere örnek teşkil eder.

Hukuka Aykırılık: Bu suçun oluşabilmesi için fiil hukuka aykırı olmalıdır. Failin, taşınmaza giriş ya da müdahale hakkı olmadan harekette bulunması gerekmektedir. Hukuka aykırılık unsurunun gerçekleşebilmesi için, failin taşınmaz üzerinde herhangi bir yasal dayanağı ya da izni bulunmamalıdır. Daha detaylı bilgi için Eskişehir ceza avukatından hukuki destek alabilirsiniz.

SUÇUN CEZASI

Türk Ceza Kanunu’nun 154. maddesi, hakkı olmayan yere tecavüz suçunu işleyen kişilere yönelik cezai yaptırımlar öngörmektedir. Bu suçu işleyen kişilere verilecek cezalar şunlardır:

Zilyetliğe tecavüz halinde: Bir yıl kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.
Taşınmaz malı tahrip etme ya da taşınmaz üzerinde bulunan malzemelere zarar verme halinde: Fail, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Toplu bir şekilde, birden fazla kişiyle işlenen fiillerde: Cezada artırım yapılır. Suç birden fazla KİŞİYLE VEYA BİR ÖRGÜT TARAFINDAN İŞLENMİŞSE, CEZA ARTIRILARAK VERİLİR.

SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ

TCK 154. madde kapsamında hakkı olmayan yere tecavüz suçunun cezasını ağırlaştıran nitelikli haller de bulunmaktadır. Bunlar:

Birden fazla kişiyle birlikte işlenmesi: Suçun, birden fazla kişi tarafından toplu şekilde işlenmesi durumunda ceza artırılır. Örneğin, kalabalık bir grubun başkasına ait bir araziye girmesi durumunda ceza daha ağır olacaktır.
Örgütlü bir şekilde işlenmesi: Eğer suç bir suç örgütü tarafından işlenmişse, ceza daha da artacaktır. Örgütlü suçlar, daha fazla kamu düzenini bozma riski taşıdığı için bu durum nitelikli hal olarak değerlendirilir.
Taşınmazın tarım, hayvancılık veya başka ekonomik faaliyetlerde kullanılması: Eğer suç, taşınmazın bu tür ekonomik faaliyetlerde kullanılmasını engelleyecek bir şekilde işlenmişse, suçun cezası artırılabilir.

SUÇUN ŞİKAYETE BAĞLI OLMASI

Hakkı olmayan yere tecavüz suçu, şikayete bağlı bir suçtur. Mağdur olan kişi veya kişiler, bu suçun işlenmesinden itibaren altı ay içinde şikayetçi olmalıdır. Şikayet olmadığı takdirde, kamu makamları bu suçu kendiliğinden takip etmez. Ancak, mağdurun şikayeti durumunda ceza davası açılır ve yargılama süreci başlar.

Hakkı olmayan yere tecavüz suçu, taşınmaz mülkiyeti ve zilyetliğine karşı yapılan hukuka aykırı müdahaleleri önlemeyi amaçlayan bir suç tipidir. TCK Madde 154, başkasının taşınmazına hukuka aykırı olarak giren, taşınmazı kullanan veya zarar veren kişilere yönelik cezai yaptırımlar öngörür. Bu suçun oluşabilmesi için fiilin hukuka aykırı olması ve mağdurun şikayeti gereklidir. Zilyetlik haklarının korunması, toplumda mülkiyet düzenini sağlama ve adaleti güvence altına alma açısından büyük önem taşır.

Eskişehir’de faaliyet gösteren Avukat Hilal Türkoğlu Hukuk Büromuz, ceza hukuku alanında Eskişehir ceza avukatı olarak hizmet vermektedir.

Eskişehir ceza avukatı olarak yazmış olduğumuz MOBBİNG (PSİKOLOJİK TACİZ) NEDİR? konulu makaleyi de sitemizden okuyabilirsiniz.